Στην Αδελφότητα της Αθήνας θεωρούμε πολύ σημαντικό έργο τη διατήρηση και τη συντήρηση των παλιών μονοπατιών γύρω από το χωριό. Όχι μόνο γιατί αναδεικνύουν τη φυσική ομορφιά του τόπου αλλά κυρίως γιατί αποτελούν ζωντανές μνήμες των έργων, των εργασιών και των βημάτων των προγόνων, των συγγενών μας, των χωριανών μας. Διάσπαρτα τα μονοπάτια από εικονίσματα, από έργα καταπόνησης και σωτηρίας των ανθρώπων του τότε καιρού, κι από ιστορίες που λέγονται ξανά και ξανά μόλις επιστρέψεις στο χωριό. Για όλους αυτούς τους λόγους η Αδελφότητα Αθηνών αγόρασε ένα ηλεκτρικό αλυσοπρίονο μπαταρίας STIHL για να καθαρίζουμε λίγο-λίγο μόνοι μας, τα μονοπάτια από δέντρα και κλαδιά που, λόγω εγκατάλειψης, κλείνουν με τον καιρό.
Και η αρχή έγινε το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου, όπου με τη βοήθεια του, έμπειρου, Μήτρου Κωσταρά και των πάντα πρόθυμων Μηνά Τσιρώνη (εγγονός του Γιώργου Τζίμου) και Άγγελου Κούρου, ξεκίνησε η διάνοιξη του μονοπατιού προς Παρακάτωνα (μονοπάτι του Αι Σπυρίδωνα). Το νέο εργαλείο αποδείχτηκε εξαιρετικό και άνοιξε πολύ καλά το πρώτο μέρος της διαδρομής που ήταν και το πιο κλεισμένο από κλαδιά δέντρων. Λίγες οι μέρες βέβαια και αφήσαμε αρκετά και για την επόμενη φορά. Κι αυτό που έγινε όμως είναι αρκετό. Παραθέτουμε και σχετικές φωτογραφίες που δείχνουν καθαρά την ομορφιά του μονοπατιού και ότι, πραγματικά, άξιζε ο κόπος (θα έπρεπε να είχαμε και φωτογραφίες πριν το κλάδεμα, αλλά δυστυχώς δεν βγάλαμε. Φανταστείτε πάντως ότι πριν το καθάρισμα σε αυτά τα σημεία πέρναγες μόνο σκυφτός). Θα συνεχίσουμε με συνέχεια του κλαδέματος, καθαρισμό πετρών κλπ.
Τέλος να αναφέρουμε ότι σε συνεργασία με την Αδελφότητα Πωγωνιανής, έχουμε έρθει σε επαφή με τον εκδοτικό οίκο ΑΝΑΒΑΣΗ που ειδικεύεται στους πεζοπορικούς χάρτες (φτιάχνουν, αναμφισβήτητα, τους καλύτερους χάρτες αυτού του είδους στην Ελλάδα), ώστε με την κοινή συγχρηματοδότηση μας να εκδοθεί ένας πεζοπορικός χάρτης για το ΠΩΓΩΝΙ. Είναι κάτι που λείπει σίγουρα.
εκ της Αδελφότητας Αθηνών
Αξίζουν συγχαρητήρια για τις πρωτοβουλίες αυτές της Αδελφότητας Αθηνών και ιδιαίτερα στους τρεις πρωτεργάτες. Ελπίζουμε μελλοντικά και στην συμμετοχή και άλλων χωριανών μας και κυρίως από την νεολαία, για την οποία είμαστε σίγουροι, αφού η προσφορά της είναι πολύ σημαντική και αναγνωρισμένη από όλους.
Την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2022, γιορτή του Αγίου Δημητρίου, λειτούργησε το εξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου στο Δολό. Είχε λειτουργήσει για τελευταία φορά το 2019, ενώ πριν ήταν αλειτούργητο εδώ και πολλά χρόνια. Η θέα του χωριού απ΄ το σημείο αυτό είναι καθολική και επιβλητική ώστε δημιουργεί την αίσθηση ότι ο Άγιος με το κοντάρι του προστάτευε με το βλέμμα του το χωριό από κάθε κακό. Καμιά 15αριά προσκυνητές Δολιώτες προσήλθαν με τον ιερέα Βασίλειο και τον ακούραστο βοηθό του ψάλτη Βασίλη Δάκα και συμμετείχαν στην τέλεση της θείας λειτουργίας.
Εσωτερικά το εξωκλήσι δεν διαθέτει τοιχογραφίες, παρά μόνο ένα απλό ξύλινης κατασκευής εικονοστάσι με τέσσερις εικόνες και τους 12 Αποστόλους. Σημαντική όμως είναι η παρουσία μιας πολύ αξιόλογης ξυλόγλυπτης εικόνας του Αγίου Δημητρίου, που είχε φιλοτεχνήσει με το ταλέντο του ο Γιώργος Ντόντης.
Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες και να ευχηθούμε να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο ο εορτασμός στο εξωκλήσι και με μεγαλύτερη συμμετοχή!
Κυκλοφόρησε το 155o φύλλο της 3μηνιαίας εφημερίδας "ΔΟΛΙΩΤΙΚΑ" (περίοδος Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2022), που εκδίδει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δολού Πωγωνίου Ιωαννίνων.
Το Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2022 στα Γιάννενα απεβίωσε η σύζυγος του Χριστόφορου Κωσταρά, η αγαπητή σε όλους Μαριάννα. Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί την Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου στο Δολό στις 4.00 το απόγευμα. Τα θερμά μας συλλυπητήρια στον Φόρη και στους οικείους της. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα την σκεπάσει.
Από τον Γιάννη Μποντίνη:
Έσβησε το "αστέρι". Σκοτείνιασε το χωριό μας.
ΣΤΗ ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΜΑΣ
Είναι στιγμές, που παρά την όποια δύναμη και αν επιστρατεύσει κανείς, εκείνο που επικρατεί είναι η θλίψη και ο πόνος που προκαλεί ο χαμός ενός αγαπημένου προσώπου. Ανάλογες στιγμές είναι και τούτες που βιώνουμε αγαπητή Μαριάννα, όλοι εμείς, η οικογένεια, οι συγγενείς, οι φίλοι, οι συμπολίτες σου με τον ξαφνικό και άδικο χαμό σου. Πικρός ο χωρισμός όταν έρχεται νωρίς και αφήνει πίσω του κενά και προοπτικές που δεν εκπληρώθηκαν. Αποχαιρετώντας σε, με βαθιά συγκίνηση, αποχαιρετούμε έναν σπάνιο και αγαπημένο άνθρωπο στο πρόσωπο του οποίου συνέκλιναν χαρακτηριστικά τα οποία καθόρισαν και την πορεία της ζωής σου, του ήθους, της αξιοπρέπειας, της προσφοράς, της αγάπης, της δημιουργικότητας, όλα όσα συνθέτουν μια ισχυρή γυναικεία προσωπικότητα, με αποκορύφωμα την δωρεά οργάνων, μια ανιδιοτελή πράξη, υψίστης μορφής εθελοντικής προσφοράς. Είναι γεγονός πως όλοι όσοι σε γνώρισαν, μόνο καλά λόγια μπορούν να πουν για σένα. Πώς να μπορούν άλλωστε να πράξουν αλλιώς, αφού διέθετες μια τόσο στοργική ψυχή. Και, ενώ, λοιπόν, όλα έδειχναν ότι θα έπαιρναν τον δρόμο που εστίαζες προς την επιτυχία του ονείρου και στόχου σου, μαζί με τον αγαπημένο σου Χριστόφορο, η μοίρα έδειξε με τον πιο άδικο και σκληρό τρόπο ότι κανείς δεν πρέπει να λογαριάζει χωρίς αυτή… Ήταν η 27η του Σεπτέμβρη που έσβησε το αστέρι και έτρεξε να φωτίσει άλλους τόπους μακρινούς να μεταφέρει την αγάπη σου, αγάπη που την στολίζουν οι Αρετές σου. Ας είναι «μακαρία η οδός» σου. Όλοι παρακαλούμε το Θεό να αναπαύσει την ψυχή σου «εν σκηναίς δικαίων» και να παρηγορεί τον αγαπημένο σου Χριστόφορο και τους συγγενείς σου. Ακόμη από τα βάθη της ψυχής μας ευχόμαστε να είναι ελαφρό το χώμα της φιλόξενης Δολιώτικης γης, που σε σκέπασε.
Καλό ταξίδι, αγαπημένη μας Μαριάννα και να μην πάψεις ποτέ να λάμπεις και να χαμογελάς από εκεί πάνω
Από τον Φοίβο Κουβαρά:
Είμαστε όλοι σήμερα εδώ άλλοι με φυσική παρουσία και οι περισσότεροι μέσω του διαδικτύου. Οι συγγενείς σου, οι φίλοι σου και όσοι είχαν την τιμή και την ευτυχία να σε γνωρίσουν, για να αποτίσουμε φόρο τιμής και εκτίμησης σε σένα αλησμόνητη Μαριάνα.
Θα μπορούσε κανείς να μιλάει για το μεγαλείο της ψυχής , την καλοσύνη και τις αρετές σου. Αλλά οι στιγμές είναι για όλους μας δύσκολες και εμείς που είχαμε την τιμή, βρισκόμαστε απροετοίμαστοι και σε δυσκολία να πώ περισσότερα. Για όλους ο χαμός σου είναι κάτι το αβάσταχο. Αλλα τι να πει κανείς και πώς να παρηγορήσει τον χαροκαμένο σύζυγό σου και όλους τους συγγενείς σου.
Το μόνο που μπορούμε είναι να στραφούμε πρός τον Κύριο και να τον παρακαλέσουμε με αυτά τα λόγια" Σύ κύριε που κόσμους κυβερνάς, Σύ που είσαι η πηγή της αγάπης της δικαιοσύνης της αλήθειας και της ευσπλαχνίας, ρίξε το βλέμμα σου εδώ στην κρίσιμη αυτή ώρα. Δώσε Κύριε κουράγιο και δύναμη στον χαροκαμένο σύζυγο της Μαριάνας, Χριστόφορο να συνεχίσει την ζωή και το έργο σου και στείλε σ' αυτόν την εξ ύψους παρηγορία. Σε κλαίνε οι συγγενείς σου. Σε κλαίνε οι φίλοι σου, σε κλαίει ολόκληρος ο κόσμος του Δολού και του Πωγωνίου. Ας είναι ανάλαφρο το χώμα που θα σε σκεπάσει σε αυτή την ήρεμη γωνιά της Ελλάδας.
Από την εφημερίδα «Πρωινός Λόγος»:
Με ψιλόβροχο, λες και ήταν το δάκρυ του θλιμμένου Ουρανού, και με «βουβό» τον πόνο, πλήθος κόσμου συνόδευσε χθες το απόγευμα στην τελευταία της κατοικία στο Δολό Πωγωνίου, την Μαριάννα σύζυγο του Χριστόφορου Κωσταρά, η οποία έφυγε αναπάντεχα από τη ζωή σε ηλικία 61 ετών.
Η είδηση του θανάτου της συγκλόνισε τους κατοίκους του ακριτικού Πωγωνίου, αλλά και όλους όσοι την είχαν γνωρίσει, είτε επισκεπτόμενοι το Αγροτουριστικό συγκρότημα που είχε δημιουργήσει μαζί με τον Χριστόφορο στο Δολό, -αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά στην Ελλάδα, φιλοξενώντας κατά καιρούς πολιτικούς, επιχειρηματίες, κ.α.- αλλά και όσοι την έζησαν από την έντονη κοινωνική και φιλανθρωπική δραστηριότητα που είχε αναπτύξει.
Επιστέγασμα αυτής ήταν η απόφασή της να ιδρύσει και να χρηματοδοτήσει ένα Κοινωφελές Ίδρυμα, με έδρα το Δολό για να βοηθάει την ακριτική περιοχή και να χορηγεί υποτροφίες σε άπορα παιδιά. Δεν πρόλαβε μεν να δει το όνειρό της πραγματικότητα, πρόλαβε όμως με συνεργάτες της και τον αγαπημένο της σύζυγο Χριστόφορο να βάλει τις βάσεις, ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα να γίνει πραγματικότητα και να κρατά ζωντανή τη μνήμη της.
Η Μαριάννα κατέληξε μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο το οποίο παρά τις προσπάθειες των γιατρών, στάθηκε αδύνατο να αντιμετωπιστεί. Η καταγωγή της ήταν από το Καστελόριζο και ο πατέρας της φημισμένος εκδότης στην Αγγλία. Η ίδια σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Ιστορία, αλλά τελικά επέλεξε να κάνει αυτό που τη γέμιζε περισσότερο, δηλαδή η επαφή με τη φύση και η ενασχόλησή της με τις αγροτουριστικές επιχειρήσεις στην άλλη εσχατιά της Ελλάδος - από τον τόπο καταγωγής της- το ακριτικό Δολό.
Στην τελευταία της κατοικία χθες, όπως προαναφέραμε τη συνόδευσε όλο σχεδόν το Πωγώνι, αλλά και πολλοί γνωστοί της από τα Γιάννενα και άλλα μέρη. Μεταξύ άλλων ο Δήμαρχος Πωγωνίου Κώστας Καψάλης, ο πρώην Ευρωβουλευτής Γιάννης Αβέρωφ, ο Αντιδήμαρχος Πωγωνίου, Στέλιος Κουκουλάρης, ο πρώην Δήμαρχος Ιωαννίνων Νίκος Γκόντας., ο Πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού Ιωαννίνων Κων. Ντακαλέτσης κ.α.
Στη σορό της κατατέθηκαν πολλά στεφάνια, μεταξύ των οποίων του Προέδρου της Βουλής Κων. Τασούλα και του ζεύγους του πρώην Πρωθυπουργού Κώστα και Νατάσας Καραμανλή. Πολλές ήταν και οι χρηματικές δωρεές για τις Εκκλησίες του Δολού, για την «Κιβωτό του Κόσμου» κ.α..
Η Μαριάννα Κωσταρά πέρασε στην αιωνιότητα, αφήνοντας έντονο το στίγμα της στο ακριτικό Πωγώνι και ένα κενό δυσαναπλήρωτο. Αιωνία η μνήμη της!..
Από την εφημερίδα «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ»:
Μεγαλείο ψυχής από την οικογένεια της Μ. Κωσταρά
Ζωή με τον θάνατό της έδωσε η Μαριάννα Κωσταρά, σύζυγος του ιδιοκτήτη του γνωστού αγροτουριστικού συγκροτήματος στο Δολό Πωγωνίου Χριστόφορου Κωσταρά, η οποία κατέληξε μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, σε ηλικία μόλις 61 ετών.
Τις βραδινές ώρες της Κυριακής πραγματοποιήθηκε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων η λήψη οργάνων της, που προσφέρθηκαν για δωρεά,
Η διοίκηση του ΠΓΝΙ ευχαριστεί βαθύτατα τους οικείους της Μ. Κωσταρά, οι οποίοι, όπως αναφέρει, «είχαν το μεγαλείο να προσφέρουν ζωή σε συνανθρώπους μας», καθώς και τους συντονιστές μεταμοσχεύσεων του Νοσοκομείου μας, το προσωπικό της ΜΕΘ και τις χειρουργικές ομάδες λήψης των οργάνων (χειρουργική κλινική ΠΓΝΙ, χειρουργική ομάδα Ωνασείου και Ιπποκράτειου Θεσσαλονίκης), οι οποίοι διεκπεραίωσαν το δύσκολο αυτό έργο.
Από τον Δημήτρη Ζέρβα:
ΛΙΓΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΡΙΑΝΝΑ
Ημουν έτοιμος να στείλω το κείμενο για το πολιτιστικό κενό που άφησε ο Λάκης Παπαϊωάννου, να προλάβω την προθεσμία της εφημερίδας, όταν έμαθα από τον Αγγελο τα μαύρα μαντάτα. Αδυνατούσα να το πιστέψω. Το βράδυ ξαναρώτησα
τον Αγγελο σαν να ήθελα να μην μου το επιβεβαιώσει.
Πολύ πρόωρη και ανυπολόγιστη η απώλεια. Για τον άνθρωπο της, για το Δολό. Η
Μαριάννα ήταν από μόνη της ένα Πολιτιστικό Κεφάλαιο. Αναντικατάστατη. Υψηλής
μόρφωσης, καλλιέργειας και ευαισθησίας. ΜΙΑ ΕΥΓΕΝΗΣ. Ευκατάστατη, άφησε Αγγλία και λούσα αλλά και την πατρογονική γη στο νοτιοανατολικότερο μέρος της Ελλάδας (Καστελόριζο) για να έρθει στο βορειοδυτικότερο ως άλλος Ντέιβιντ Θορώ για να αφήσει εκεί της σφραγίδα της.
Με τον σύντροφό της αποτελούσαν το ιδανικό δίδυμο. Με τις ιδιαίτερες ικανότητες και προσόντα του ο καθένας, αλληλοσυμπληρώνονταν και πραγματοποιούσαν σχέδια και οράματα. Η προσφορά τους τεράστια. Μιλάνε τα έργα.
Αδερφέ Φόρη, καλή δύναμη. Συνέχισε έτσι, συνέχισε δυνατά.
Πολλές και ποικίλες οι φετινές καλοκαιρινές εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Δολό και μάλιστα στέφθηκαν από επιτυχία, παρά τις αμφιβολίες που επικρατούσαν για την επιτυχή έκβαση των εκδηλώσεων, λόγω του κορωνοιού.
Ημερολογιακά, όλες οι εκδηλώσεις του καλοκαιριού, που περιορίζονται στον Αύγουστο όπως πάντα, είναι:
13 Αυγούστου 2022:
ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΔΑΚΑ
Το Σάββατο 13 Αυγούστου 2022, μετά την λήξη της λειτουργίας στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Δολού, μέσα σε μια σεμνή και ταπεινή τελετή πραγματοποιήθηκε η βράβευση του χωριανού μας Βασίλη Δάκα για την μακροχρόνια προσφορά του στο χωριό μας, σε πολλούς τομείς, βασικά ως ιεροψάλτης για περισσότερα από 65 χρόνια, ως εκλεγμένος πρόεδρος κοινότητας επί σειρά ετών, καφετζής, μπεξής κλπ., όπως αναφέρθηκε και στην παρουσίαση ο Γιάννης Μποντίνης, εκπροσωπώντας όλους τους χωριανούς.
Βίντεο: Άγγελου Κούρου
Επίσης του προσφέρθηκε μια εικόνα του Αγίου Βασιλείου εκ μέρους όλων των χωριανών και ένα πολύ επιτυχημένο έργο - πορτραίτο του, ζωγραφισμένο από τον δωρητή Παναγιώτη Παπαιωάννου.
Μικρές οθόνες στο Δολό
Το φετινό φεστιβάλ «Μικρές Οθόνες στο Δολό» - η 4η κατά σειρά χρονιά δημιουργίας και προβολής ταινιών από δολιώτες- ήταν ίσως και οι πιο ιδιαίτερες γιατί εστίασαν στα πολύ μικρά παιδιά μας. Ακολουθώντας το σύνθημα της αφίσας «φέτος οι μικρές οθόνες γίνονται πολύ μικρές» προβλήθηκαν ταινίες που φτιάχτηκαν ή αφορούσαν δολιώτικα παιδιά από, περίπου, 5 έως 15 χρόνων. Έτσι λοιπόν κατά σειρά εμφάνισης προβλήθηκαν, ταινίες που αφορούσαν (ή είχαν γίνει με συμμετοχή) τον Παύλο Τσεμπέρη, Γιώργο Κούρο, Αλεξάνδρα Βουλγαρίδου, Λένια Μιχαηλίδη, Σπύρο Κούρο, Ιουστίνα Μαργιόλη, Κώστα Μαργιόλη, Ηλία και Σταύρο Παγούνη. Υπήρξε επίσης και μια δεύτερη πλευρά ανάγνωσης στη φετινή προβολή που αφορούσε τον χρόνο που περνάει και τις εικόνες –σπάνιες, «ακριβές», πολύτιμες- που διασώζονται από το Δολό. Έτσι λοιπόν οι προβολές ξεκίνησαν με προβολή πλάνων από το 1978, πλάνα που είχε τραβήξει με τη μηχανή του ο Γιάννης Φωτόπουλος, ο πατέρας του Άκη και της Αγνής. Μόλις 5 λεπτά ζωντανής «ζωντανής» εικόνας διασώθηκαν από τότε και σε αντιπαράθεση στη συνέχεια προβλήθηκαν εικόνες που τραβήχτηκαν 44 χρόνια μετά (το 2022 δηλαδή) στον ίδιο ακριβώς χώρο. Κατά γενική, νομίζουμε, ομολογία ήταν μια χαρούμενη, μαγική βραδιά ευδαιμονίας και συγκίνησης. Παραθέτουμε τέλος την αφίσα του φετινού φεστιβάλ, εμπνευσμένη από την 1η ταινία της Οβίρας, «Ο αλαφροίσκιωτος» (2018).
Άγγελος Κούρος
14 Αυγούστου 2022:
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ “Η Γυναίκα της Ζάκυνθος”
O συγχωριανός μας σκηνοθέτης Γιώργος Μπακόλας μετέφερε στη θεατρική σκηνή το σημαντικό λογοτεχνικό έργο του Διονύσιου Σολωμού «Η Γυναίκα της Ζάκυνθος», με την Όλγα Παπά στον ρόλο της γυναίκας της Ζακύνθου. Την Κυριακή 14 Αυγούστου 2022, η παράσταση παρουσιάστηκε στο Δολό, στα πλαίσια των εκδηλώσεων «ΔΟΛΙΩΤΙΚΑ 2022». Η «Γυναίκα της Ζάκυνθος» αρχίζει να γράφεται στη Ζάκυνθο στο διάστημα της δεύτερης πολιορκίας του Μεσολογγίου (1825-1826), συμπυκνώνοντας και αναμορφώνοντας γεγονότα της περιόδου αυτής. Είναι η αφήγηση ενός υποθετικού Διονυσίου Ιερομονάχου εγκάτοικου στο ξωκλήσι του Αγίου Λύπιου (Αλύπιου) στη Ζάκυνθο. Ο αφηγητής, μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο, είναι παρών ή αόρατα παρών σε όλη την έκταση της αφήγησης, ενώ ορισμένα τμήματα αποτελούν οράματά του με την έννοια μεταφοράς σε άλλο τόπο ή χρόνο. Το θέμα είναι μια Γυναίκα στην πόλη της Ζακύνθου, η ασκήμια και η κακία της, η σκληρή συμπεριφορά της απέναντι στις Μεσολογγίτισσες που είχαν καταφύγει στη Ζάκυνθο, το απροκάλυπτο μίσος της εναντίον της επαναστατημένης Ελλάδας και η μελλοντική τιμωρία της Γυναίκας αυτής. Οι μαγικοί φωτισμοί, η πρωτότυπη μουσική και η δεξιοτεχνική σκηνοθετική μαεστρία του Γιώργου Μπακόλα, ανέδειξαν την έκφραση, τις κινήσεις και τις συνεχείς μεταμορφώσεις της καταιγιστικής ηθοποιού Όλγας Παππά, αυξάνοντας προοδευτικά σε δραματικότητα μέχρι την κορύφωση του έργου, σ’ αυτή την παράσταση/κατάθεση ψυχής… Που ακριβώς επειδή ήταν κατάθεση ψυχής, άγγιξε βαθιά την ψυχή μας.
Αξίζουν λοιπόν πολλά συγχαρητήρια στον Γιώργο Μπακόλα και σε όλους τους συντελεστές της αξιόλογης αυτής παράστασης.
Συντελεστές της παράστασης:
Σκηνοθεσία - Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Μπακόλας (από Δολό),
Δ/νση - Οργάνωση παραγωγής: Χρήστος Χρήστου,
Σχεδιασμός φωτισμού: Γιάννης Βαλεράς (από Αργυροχώρι)
Στην κιθάρα ζωντανά παίζει: ο Βαγγέλης Πεπόνης
Ερμηνεύει η Όλγα Παππά (από Κτίσματα)
Ένα μικρό δείγμα από την εκπληκτική εμφάνιση της Όλγας Παππά:
Κριτική από την δημοσιογράφο Τιτίκα Τζάλλα στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» από την πρεμιέρα της παράστασης «Η Γυναίκα της Ζάκυνθος» στο υπαίθριο θέατρο της ΕΗΜ στις 1/7/2021
Υπάρχουν σπουδαία λογοτεχνικά κείμενα που δεν είναι γραμμένα για να γίνουν θεατρικές παραστάσεις. Ο λόγος τους όμως, το ύφος και το νόημα (κρυμμένο και προφανές) συχνά ελκύουν σκηνοθέτες και τα μεταφέρουν στη σκηνή. Τα «πειράζουν», τα διασκευάζουν με τη βοήθεια σεναριογράφων/λογοτεχνών και παρουσιάζουν ένα δεύτερο πια καλλιτεχνικό δημιούργημα, το οποίο πολλές φορές –για τις ανάγκες της δραματουργίας- δεν έχει μεγάλη σχέση με το αρχικό. Δεν είναι σκόπιμο, είναι ωστόσο απαραίτητο, καθώς είναι πρακτικά αδύνατο να καταπιαστεί κανείς με όλες τις πτυχές, τα γεγονότα ή τα πρόσωπα που αναδεικνύονται σε ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα. Η θεατρική διασκευή επιβάλλει την επιλογή κάποιων εξ αυτών και μοιραία τον αποκλεισμό κάποιων άλλων. Με αυτόν τον τρόπο το λογοτεχνικό κείμενο συμπυκνώνεται σε μία – δύο ώρες θεατρικής παράστασης. Επιπλέον γίνεται πιο ελκυστικό ή πιο εύπεπτο για τον θεατή, προκειμένου να μην χαθεί και μείνει έξω από την ιστορία.
«Η Γυναίκα της Ζάκυνθος», όμως, είναι ένα έργο της ελληνικής πεζογραφίας, που μπορεί να μην γράφτηκε για να γίνει θεατρική παράσταση, το διατρέχει ωστόσο μια υπόγεια θεατρικότητα που συχνά ανταμώνει με έναν ασυνείδητο και εσωτερικό ρυθμό. Ο τελευταίος το συγκρατεί στις παραληρηματικές του στιγμές, κατά τις οποίες λίγο λείπει να βγει έξω από τα ανθρώπινα. Η σχεδόν ανεπαίσθητη εναλλαγή αφήγησης, βιώματος και οράματος κάνει χώρο για τις ανάσες που χρειάζεται να παίρνει ο αναγνώστης – θεατής, αλλά και ο άνθρωπος που έχει αναλάβει επί σκηνής να το ερμηνεύσει. Εγχείρημα δύσκολο, λόγος τραχύς και σκληρός, χωρίς να χάνει τον λυρισμό ή την ποίησή του, γλωσσικά ιδιώματα ενίοτε ξένα αν και λόγια, συνοχή που κρέμεται από μια πολύ λεπτή κλωστή, εικόνες πολλές και καταιγιστικές, σχεδόν ανθρωπίνως αδύνατον να αποδοθούν δραματουργικά μόνο από έναν άνθρωπο και μια ηλεκτρική κιθάρα. Κι όμως συνέβη. Σε μια απρόσμενα εξαιρετική παράσταση, την οποία είχαμε την τύχη λίγοι (θα μπορούσαμε πολύ περισσότεροι) να δούμε στο υπαίθριο θέατρο της ΕΗΜ χθες βράδυ.
Αυτό που έκανε ο Γιώργος Μπακόλας με το κείμενο ήταν συγκλονιστικό, γιατί το προσέγγισε με ταπεινότητα και σεβασμό μεγάλο. Δεν το πείραξε, δεν το υποτίμησε, το φρόντισε χωρίς να το φτιασιδώσει. Ξέρουμε κι από άλλες δουλειές του ότι του αρέσει να σκηνοθετεί έλληνες συγγραφείς, που τα κείμενά τους έχουν μια σχεδόν γονιδιακή –πάντα μεταφυσική- σύνδεση με τον θεατή. Και τους κάνει χώρο να μιλήσουν στη γλώσσα και στην εποχή του, χωρίς όμως να κακοποιεί ή να παραμορφώνει αυτήν στην οποία γράφτηκαν. Λιτό, σχεδόν γυμνό σκηνικό. Ένα απλό, ωστόσο ταιριαστό με την ησυχία που έπρεπε όλα τα άλλα να κάνουν για να ακουστεί ο λόγος του Σολωμού, κοστούμι –φόρος τιμής σε μια σπουδαία ενδυματολόγο και φίλη του που χάθηκε πρόσφατα, την Ιουλία Σταυρίδου. Ο φωτισμός αφηγούταν παράλληλα την ιστορία, χωρίς να την επισκιάζει ή να την υπερτονίζει. Η ηλεκτρική κιθάρα του Βαγγέλη Πεπόνη, με την πρωτότυπη μουσική γραμμένη από τον ίδιο τον σκηνοθέτη, κρατούσε ακριβώς εκείνον τον εσωτερικό ρυθμό του κειμένου, ενώ την ίδια στιγμή συντρόφευε την πρωταγωνίστρια στο πολύ δύσκολο έργο που είχε να κάνει για πάνω από μία ώρα πάνω στη σκηνή.
Και η επιλογή της Όλγας Παππά για να το αποδώσει ιδανική, σε βαθμό που σκέφτεται κανείς στο τέλος της παράστασης ότι ευτύχησε ο λόγος του Σολωμού στα χέρια της. Κι αυτά ακριβώς τα χέρια ήταν που απλώνονταν στη σκηνή και τη γέμιζαν από όλα όσα φαινομενικά της έλειπαν. Ανατροφοδοτούμενη μόνο από το ίδιο το κείμενο και με μοναδικό εργαλείο την καθαρή, ανεπιτήδευτη φωνή της με την εξαιρετική άρθρωση (και χωρίς τη βοήθεια του χειλόφωνου που συχνά επιστρατεύεται για να καλύψει αδυναμίες και να μετριάσει τον κάματο του ηθοποιού), κινούταν πάνω στη σχεδόν άδεια σκηνή φτιάχνοντας εικόνες που άγρια και καταιγιστικά εναλλάσσονταν, μεταφερόταν από την αφήγηση στη βιωματική απόδοση και πάλι πίσω με ευκολία μεγάλη χωρίς όμως προφανή βεβαιότητα, τίμησε έναν λόγο δύσκολο και ωμό σχεδόν με τρυφερότητα και κατανόηση.
Τίποτε εξεζητημένο ή παράταιρο δεν βρήκαμε σ’ αυτή την παράσταση. Καμία υπερβολή, παρόλο που το κείμενο προσφέρεται για πολλές, αλλά αυτή ακριβώς την ευκολία απέφυγαν όσοι το υπηρέτησαν, γι’ αυτό και δεν τους ρούφηξε στη δίνη του. Μας πήρε ώρα να πάψουμε να συζητάμε γι’ αυτό. Αλλά ακριβώς αυτή είναι η μαγεία του καλού θεάτρου: να επανέρχεται στις κουβέντες μας, όταν μνημονεύουμε εξαιρετικές θεατρικές παραστάσεις, να μας μιλά μέρες αφότου ανέβηκε και καινούρια πράγματα κάθε φορά να μας μαθαίνει. Τυχεροί πολύ που ήμασταν εκεί, την ώρα που η μαγεία συνέβαινε.
16 Αυγούστου 2022:
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΕΥΤΕΡΗ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟ
Την Τρίτη 16 Αυγούστου 2022, στο Δολό, στα πλαίσια των εκδηλώσεων “ΔΟΛΙΩΤΙΚΑ 2022”, πραγματοποιήθηκαν μαθήματα ζωγραφικής από τον Λευτέρη Φωτόπουλο (του Χρήστου) σε μικρούς και μεγάλους. Η πρωτότυπη αυτή προσφορά του Λευτέρη αφορούσε την τεχνική της ζωγραφικής για αρχάριους, με θέμα προερχόμενο από φωτογραφία (τοπίο στο Σταυροσκιάδι)και όχι παρμένο από τη φύση. Το αποτέλεσμα, όπως φαίνεται και από την σύγκριση των παρακάτω φωτογραφιών, είναι υπεράνω και από τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες, Συγχαρητήρια τόσο στον Λευτέρη, όσο και στους μαθητές. Την επόμενη φορά ο Λευτέρης υποσχέθηκε το θέμα να είναι κατευθείαν από τη φύση και όχι από φωτογραφία.
Βίντεο: Οβίρα Δολού Πωγωνίου
φωτό
πίνακας
13 – 16 Αυγούστου 2022:
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑΣ – ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ
Από τις 13 έως 16 Αυγούστου 2022, τις μεσημεριανές ώρες, στο χώρο του σχολείου, η δραστήρια Ορέλια Στίκα, μύησε τα μικρά παιδιά στις τέχνες ζωγραφικής και χειροτεχνίας, που κατασκεύασαν θαυμάσια μικρά έργα από ξύλο, χαρτόνι και άλλα υλικά. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μικροί καλλιτέχνες διαθέτοντας τα δημιουργήματά τους στο χωριό, αποκόμισαν και το χαρτζιλίκι τους! Πολύ καλή προσπάθεια, ελπίζουμε να συνεχιστεί. Συγχαρητήρια σε όλους!
17 Αυγούστου 2022:
ΔΟΛΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ
Πλούσιο το φετινό πρόγραμμα των καλοκαιρινών εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν στο Δολό, με προεξάρχοντα το "ΔΟΛΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ", που γνώρισε μεγάλη επιτυχία ........σε πείσμα του κορωνοιού! Εξάλλου το μαρτυρούν και τα σχετικά βίντεο, του Σταύρου Παπαδόπουλου που παρουσίασε σε live μετάδοση μέχρι τις πρωινές ώρες και τις αναμεταδίδουμε για όσους δεν είχαμε την τύχη να παραβρεθούμε, αλλά και για τους συμμετέχοντες για να θυμούνται. Ευχαριστούμε πολύ τον Σταύρο για την προσφορά του αυτή.
18 Αυγούστου 2022:
ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ "ΟΒΙΡΑΣ" ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΗΣΤΗ ΧΑΤΖΗΓΟΜΑΡΑ
Βίντεο Άγγελου Κούρου
Η "ΟΒΙΡΑ", η δυναμική ομάδα της νεολαίας του Δολού, πέραν των άλλων δραστηριοτήτων της, πραγματοποίησε την πρώτη της έκδοση βιβλίου με τίτλο «Ο ΛΗΣΤΗΣ ΧΑΤΖΗΓΟΜΑΡΑΣ ΣΤΟ ΔΟΛΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ το ιστορικό γεγονός του 1874 », όπου παρουσιάζεται η ληστοκρατία στο Πωγώνι και στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, με κατάληξη τη δολοφονία μικρού παιδιού του Δολού με σκοπό τα λύτρα. Παράλληλα το βιβλίο περιλαμβάνει και το μονόπρακτο θεατρικό έργο «Το πλιάτσικο του Χατζηγομάρα» του συγγραφέα Ν. Παπακωνσταντίνου γραμμένο το 1970 και παίχτηκε στο Δολό το 2008 από την θεατρική ομάδα «ΟΒΙΡΑ». Στα πλαίσια της προδημοσίευσης του βιβλίου την Πέμπτη 18 Αυγούστου 2022, πραγματοποιήθηκε μια εξαιρετική μουσική παρουσίαση με αφηγητή τον ηθοποιό Βασίλη Παπαλαζάρου, πλαισιωμένος από τους Δανάη Γκαιφύλλια, Κώστα Γκαιφύλλια, Σταυρούλα Νάκη, Γιάννη Φωτόπουλο, Έρη Μαργιόλη και Νίκο Παγούνη.
ΠΡΟΒΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΗ ΕΡΓΩΝ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΟΡΕΛΙΑΣ)
Πρόβες για την μουσική προδημοσίευση του βιβλίου της Οβίρας " Ο ληστής Χαζηγομάρας στο Δολό Ιωαννίνων (1874 μ.Χ)" και παρουσίαση των έργων από τα μικρά παιδιά σε συνέχεια του 5θήμερου εργαστηρίου υπό τη φροντίδα της Ορέλιας Στίκα.
Βίντεο: Οβίρα Δολού Πωγωνίου
Αύγουστος 2022:
Η ΝΕΟΛΑΙΑ ΜΑΣ
Όπως μας έχει συνηθίσει όλα αυτά τα χρόνια, η νεολαία μας με την ομάδα "ΟΒΙΡΑ" επανήλθε με νέες και πολύ σημαντικές και συνάμα ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. Εκτός όμως από αυτές τις εκδηλώσεις (που δημοσιοποιήθηκαν παραπάνω), η νεολαία μας στις ολιγοήμερες καλοκαιρινές διακοπές στο αγαπημένο μας χωριό , δεν παρέλειψαν τις ομαδικές δραστηριότητες – διασκέδασης, πέραν της συμμετοχής σε όλες τις εκδηλώσεις των «Δολιώτικων 2022». Σε αυτό βοήθησε τα μέγιστα το πλούσιο υλικό που προσέφερε η Αδελφότητα Αθηνών (εξοπλισμός για αγώνες βόλεϊ, μπάσκετ, ποδόσφαιρο κ.α.).
Δραστηριότητες που χαρακτηρίζονται από το ομαδικό πνεύμα και την αλληλεγγύη όλων. Όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει ένας από την νεολαία “είχαμε άλλη μια ευκαιρία να γίνουμε ομάδα και χωριό….”. Όλοι μαζί, ενωμένοι, με πρωτεργάτες τους νέους μας να συνεισφέρουμε κάθε ένας από το μετερίζι του, στην ανάπτυξη του χωριού μας και στη διατήρηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Παραδοσιακά στη γιορτή του Αι Λια αναβιώνει το δεύτερο πανηγύρι του χωριού. Με την πάροδο όμως του χρόνου, προοδευτικά, χάνεται η αίγλη που είχε αποκτήσει όλα τα προηγούμενα χρόνια. Με αποτέλεσμα φέτος ο Αι Λιας γιορτάστηκε με λίγους πιστούς και από τις δύο κοινότητες Δολού και Φαραγγιού (Γκουβέρι), όπως απεικονίζεται και στην αναμνηστική φωτογραφία. Αναπολώντας τα παλιά, φέρνουμε στη μνήμη μας τους προσκυνητές, που προσέρχονταν πρωί πρωί στη μικρή εκκλησία, που δεν τους χωρούσε και γέμιζε και από έξω το χαγιάτι. Μετά την λειτουργία ακολουθούσε το φαγητό με αρνιά ψητά στις σούβλες επί τόπου, με τα ποτά και ολοκληρώνονταν με χορό συνοδευόμενο με τα εκάστοτε μουσικά συγκροτήματα, όλοι μαζί Δολιώτες και Γκουβεριώτες, μέχρι που ο ήλιος άρχιζε να γέρνει προς το Μπόζοβο!
Το Νέο ΔΣ της Αδελφότητας Δολού της Ηπείρου "Ο Άγιος Χριστόφορος"
Ευχόμαστε σε όλα τα μέλη του ΔΣ, καλή δύναμη, δημιουργική διάθεση και πάνω από όλα πίστη στην συλλογική και εθελοντική προσέγγιση του έργου τους, ώστε να συνεχίσει η Αδελφότητα την επιτυχημένη ιστορική της πορεία!
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Η Αδελφότητα Δολού της Ηπείρου «Ο Άγιος Χριστόφορος», η Ομοσπονδία Αδελφοτήτων και Ενώσεων Πωγωνίου Ιωαννίνων, η Επιστημονική Ένωση ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ και οι Εκδόσεις Αιγόκαιρως, υπό την αιγίδα της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, διοργανώνουν εκδήλωση την Πέμπτη 23-5-2024 και ώρα 19:30 στην Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας (Κλεισθένους15, Αθήνα), με θέμα την παρουσίαση του Αφιερωματικού τόμου «Χριστόφορος Μηλιώνης Νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις στην πεζογραφία του», εκδόσεις Αιγόκερως 2023.
Λίγα λόγια για τον λογοτέχνη Χριστόφορο Μηλιώνη:Γεννήθηκε το 1932 στο Περιστέρι Πωγωνίου του νομού Ιωαννίνων και «έφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών (στις 5 Ιανουαρίου του 2017). Φοίτησε στη Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων και σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε στη μέση εκπαίδευση, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και σχολικός σύμβουλος. Υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας που συνέταξε τα «Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» Γυμνασίου/Λυκείου, και μέλος των συντακτικών ομάδων των περιοδικών των Ιωαννίνων «Ενδοχώρα» και «Δοκιμασία». Στα ςγράμματα εμφανίστηκε το 1954, με διήγημά του, στο περιοδικό «Ηπειρωτική Εστία». Ακολούθησαν περί τα 14 βιβλία, κυρίως συλλογές διηγημάτων. Για το έργο του τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1986), με το Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού «Διαβάζω» (2000) και με το Βραβείο Διηγήματος του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2005). Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, ήταν σύζυγος της καθηγήτριας της Γαλλικής Φιλολογίας Τατιάνας Τσαλίκη-Μηλιώνη.
Λίγα λόγια για το βιβλίο του “Χριστόφορος Μηλιώνης Νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις στην πεζογραφία του”: Ο πρώτος τόμος της σειράς "Δυτικά της Πίνδου. Γραφές για λογοτέχνες" αφιερώνεται στο έργο του Χριστόφορου Μηλιώνη. Πρόκειται για έναν διηγηματογράφο του οποίου το έργο έχει βαθύρριζες σχέσεις με τον τόπο και την ιστορία. Το βίωμά του, που αποτελεί τη δεξαμενή της μυθοπλασίας του, λειτουργεί ως αφετηρία για ανάδειξη πτυχών της σχέσης του ατόμου με όσα τον ορίζουν. Ο Ηπειρώτης συγγραφέας αντιπροσωπεύει τη δημιουργική σχέση με τον τόπο, τη μνήμη και την πολιτισμική κληρονομιά. Πρόκειται για μια σχέση που μετασχηματίζεται σε αναζήτηση νέων εκφραστικών μέσων. Ο τόμος εισφέρει νέες οπτικές και φιλοδοξεί να ανατροφοδοτήσει τη συζήτηση για το έργο του Μηλιώνη. Συμμετέχουν δεκαεπτά συγγραφείς με δεκαοκτώ κείμενα. Συνδυάζεται η ωριμότητα και η μακρόχρονη και συνεχής παρουσία στην κριτική και τη μελέτη λογοτεχνικών κειμένων με νέους ερευνητές/τριες, που ήδη έχουν αφήσει το δικό τους αποτύπωμα ή διεκδικούν τη διατύπωση του δικού τους κριτικού λόγου με αξιομνημόνευτη αποτελεσματικότητα. Ο αφιερωματικός τόμος οργανώνεται γύρω από τρεις άξονες, οι οποίοι ασφαλώς έχουν εσωτερική επικοινωνία. Ο ένας είναι ο ρυθμός ως ψυχική διάθεση αλλά και ως αφηγηματική συνθήκη, όπως ορίζεται από το εξωτερικό περιβάλλον. Ένας δεύτερος άξονας είναι ο τόπος και η επιστροφή σ' αυτόν, ενσώματη ή μνημονική, που συχνά γίνεται ταξιδιωτική λογοτεχνία στο εσωτερικό ή το εξωτερικό ως τουρισμός. Ο τρίτος άξονας οργανώνεται πέριξ της κοινωνικής διάστασης (ανθρωπολογία της βίας, ετερότητα, κ.λπ). (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ
ΔΟΛΟΥ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ
«Ο ΑΓΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ»
ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΝΕΟΥ ΔΙΟΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Τα μέλη της Αδελφότητας Δολού της Ηπείρου «Ο ΑΓΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ» καλούνται σε Εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση για την ανάδειξη νέου Δ.Σ την Κυριακή 19-5-2024 από τις 11.00 πμ έως 1.00 μμ, στην πλατεία Καρύτση 2, Αθήνα, στον εξωτερικό χώρο του blessmefather.
Η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει:
α) Εκλογή προέδρου Γενικής Συνέλευσης και εφορευτικής Επιτροπής
β) Έκθεση Εξελεγκτικής Επιτροπής
γ) Διοικητικός και Οικονομικός απολογισμός ΔΣ διετίας 2022-2024
δ) Εκλογές νέου Διοικητικού Συμβουλίου και εξελεγκτικής επιτροπής περιόδου 2024-2026